Yem bitkileri, hayvan beslemede önemli bir yere sahip olan kaba yem ihtiyacını karşılamada yadsınamayacak derecede önemlidir. Çayır-mera alanları aşırı ve erken otlatma, geç otlatma ve bakım işlerinin yapılamaması nedeni ile ciddi ölçüde tahrip olmuştur. Mevcut hayvan varlığımızın kaba yem ihtiyacını karşılamak için yem bitkileri ekim alanlarının ve verimlerinin arttırılması bir nevi zorunluluk haline gelmiştir. Yem bitkileri tarımının desteklenmesi sonucunda, üretim alanlarımızda önemli artışlar meydana gelmiştir; fakat bu artışlar kaba yem ihtiyacını karşılamak için yeterli olmamıştır. Yem bitkileri tarımında ve hayvan beslemede önemli bir yere sahip olan domuz ayrığını tarımı hakkındaki bilgilere gelin hep beraber sahip olalım…

Domuz Ayrığının Toprak İstekleri Nelerdir?

İyi drenajlı topraklarda iyi gelişir. Orta derece drenajı kötü topraklarda tatmin edici verim alınır.

Yüzlek ve verimsiz topraklarda verimi oldukça azdır. Kuru  toprağı sever. Su göllenen alanlarda da çok başarılı değildir. Killi-tınlı topraklarda iyi gelişim göstermektedir.

Domuz Ayrığının İklim İstekleri Nelerdir?

 Ilıman ve nemli bölgelerin bitkisidir. Yıllık yağışı 450 milimetre olan ve düzenli bir dağılım gösteren bölgelerde iyi gelişir. Birçok serin mevsimde yetişen buğdaygil yem bitkisinden daha az kışa dayanıklıdır. Bu nedenle ekim alanı kutuplara gidildikçe azalır. Kuzey ülkelerinde kar örtüsünün görülmediği yıllarda çok zarar görür. Çünkü ılıman yerleri sever. Bitki kurağa ve sıcağa karşı dayanıklıdır.

Yapılan çalışmalarda domuz ayrığının sıcağa ve kurağa karşı dayanımı kelp kuyruğu ve çayır salkım otundan yüksek; kılçıksız brom ve kamışsı yumaktan düşüktür. Domuz ayrığının yetiştirilmesi için istenilen ideal sıcaklık gündüz 22 derece olup gece ise 12 derecedir. Domuz ayrığı gölgeye karşı çok toleranslıdır. Birçok bitkinin gelişemediği gölge alanlarda gelişebilir.

Domuz Ayrığının Ekim İşlemleri Nasıl Yapılmalıdır?

İyi bir çıkış için sert, iyice ufalanmış ve yabancı otlardan temizlenmiş bir ekim yatağı hazırlanmalıdır. Ekimler, ilkbahar ve sonbahar aylarında yapılabilir. Eğer kışlar çok sert ise ilkbahar ekimi tercih edilmelidir. Domuz ayrığının fideleri oldukça kuvvetlidir. Bu yüzden çıkış sonrasında yabancı otlarla iyi rekabet etmektedir.

Domuz ayrığı ot üretimi veya silaj için tek başlarına değil, genellikle baklagillerle karışım halinde yetiştirilir. Yonca ve çayır üçgülü ile karışım halinde ekilebilir. Üçgüller tercih edildiğinde domuz ayrığı daha baskın olduğundan tohumluk miktarı yarıdan daha az olmalıdır. Tohum üretimi için dekara 300-600 gr tohum atılmalıdır. Ekim derinliği maximum 1 cm olmalıdır. Kıraç alanlarda sıra arası 50-70 cm, sulanan bölgelerde ise sıra arası 20-40 cm olmalıdır.

Domuz Ayrığının Gübreleme İşlemleri Nasıl Yapılmalıdır?

Karışımlarda azotlu gübreye gerek duyulmaz. Çünkü azotlu gübreleme domuz ayrığının kışa dayanımını azaltır ve ileriki yıllarda seyrekleşmesine yol açar. Genellikle azotu ilkbahar başında ve her biçimden sonra dekara 5-10 kg atılacak şekilde uygulanmalıdır. Yıllık yağış yeterli ise (500 mm) veya tarla sulanıyorsa ekimle birlikte dekara 3-6 kg azot ve dekara 10-15 kg fosfor verilmelidir.

Domuz Ayrığında Ot Üretiminin Önemi Nedir?

Ilıman bölgelerde yetişen bitkilerin en verimli olanların biri de domuz ayrığıdır. İlkbahar gelişmesi erken değildir; ancak serin mevsimlerde kılçıksız brom ve kelp kuyruğu gibi bitkilerden daha hızlı büyür ve biçime gelir. Kaliteli ot üretimi için bitkiler salkım çıkarma döneminde biçilmelidir. Daha sonra hızlı bir gelişme göstererek ikinci biçime gelirler. Otun kalitesi ve sindirilme oranları bakımından birçok buğdaygil yem bitkisine göre daha iyidir. Ot üretiminde yağış miktarı 300-400 mm olduğunda dekara 200-300 kg, yağış miktarı 1600 mm yükseldiğinde dekara 1 ton, yağış ve sulama ile birlikte ise dekara 1,5 ton  kuru ot verimi alınır.

Domuz Ayrığı Mera Bitkisi Olarak Nasıl Kullanılmaktadır? 

Bitki hızlı büyüme ve kardeşlenmesi nedeniyle iyi bir ilkbahar merası oluşturur. Vejetatif devrede iyi otlatılır; fakat ileriki devrelerde lezzetliliğini kaybeder. Genellikle ağır otlatılmalıdır. Ancak verim düşeceği için otlatma planının iyi düzenlenmesi gerekir. Erken ilkbaharda hızlı gelişen domuz ayrığı karışımdaki üçgül ve kılçıksız bromları bastırır. Bu nedenle ilk dönemlerde ağır otlatılma yapılmalıdır.

Üçgül ile yapılan karışımlar kısa zamanda seyrekleştiği için uzun süreli meralarda Yonca tercih edilmelidir.

Domuz Ayrığında Tohum Üretimi Nasıl Yapılmalıdır?

Domuz Ayrığı yabancı çiçek tozu ile döllenen bir bitkidir. Salkımlanma devresinden sonra yağış almayan ve güneşli bölgeler tohum üretimi için uygundur. Domuz ayrığından Ekim yılında tohum alınmaz. Sonbaharda azot uygulamasının birim alanda salkım sayısını artırdığı, ilkbahar uygulamalarının salkım iriliğini etkilediği bulunmuştur. Tohum verimi dekara 20-40 kg arasında değişir.