Baklagil Tohum Böceklerinin Tanımı ve Yaşayışı Nasıldır ?

Vücutlarının üzeri tüy ve kıllarla kaplıdır. Ortalama vücut uzunlukları 3-5 mm civarında, vücutları yassı, oval, basık, silindirik yapıda olup, genel renkleri açık kahverengi, grimsi ve siyah renklidirler.

Baklagil tohum böcekleri yıl içinde "tek döl veren türler" (Bezelye tohum böceği, bakla tohum böceği, Akdeniz mercimek tohum böceği) ve "çok döl veren türler" (Fasülye tohum böceği, Börülce tohum böceği) olarak iki gruba ayrılır.

Tek döl veren tohum böceklerinin erginleri konukçularının çiçeklenme devresinde görülür ve doğada çiftleşerek yumurtalarını tohumları belirginleşmiş yeşil kapsüllere  bırakır. Tohumun olgunlaşmasıyla birlikte tohumu terkederek, tarlada en yakın ağaç kabukları arasında, depo da ise kuytu yerlerde veya çuval kıvrımlarında kışı geçirir. Yılda 1 döl verirler.

Tek Döl Veren Tohum Böcekleri Hangileridir ?

Bezelye tohum böceği, bakla tohum böceği, fiğ tohum böceği ve mercimek tohum böcekleridir.

Çok döl veren tohum böceklerinin erginleri yumurtalarını tarlada olgun kapsüllere, ambarda ise tohumlara bırakırlar. Bölgelere göre değişmekte beraber yılda ortalama 3-6 döl verirler. Bir dişi tarafından konulan yumurta sayısı 40-108 arasında değişir.

Çok Döl Veren Tohum Böcekleri Hangileridir ?

Fasülye tohum böceği ve börülce tohum böceğidir.

Peki Böcekler Tohumlara  Ne Şekilde Zarar Verirler ?

Baklagil tohum böceklerinin larvaları, konukçuları olan baklagil taneleri içinde beslenmeleri süresince, oyuklar meydana getirerek tanenin besin değerini düşürdükleri gibi dışkı ve vücut artıkları ile de kirletirler.

Çok döl veren türlerin devamlı üremeleri sonucu, delinmiş ve içinin büyük kısmı yenilerek besin değerlerini tamamen yitirmiş olan taneler, hayvan yemi ve gübre olarak bile kullanılmazlar.

Baklagil tohum böcekleri, larvaları beslenmeleri sonucunda tanelerde kalite, çimlenme gücü ve ağırlık kayıplarına neden olurlar.

Bu şekilde zarar görmüş, iç ve dış piyasa da önemli yeri olan baklagillerin, pazar değeri de düşer.

Böceklerle Mücadele Yöntemleri Nasıl Olmalı ?

Ağır zarar görülen bölgelerde geç ekim yapılmalıdır.
Hasat ve harmanın geciktirilmeden yapılarak ürünün, temizliği önceden yapılmış ambara çuvallar içinde alınmasına dikkat edilmelidir.
Hasat sonrası tarlada kalan artıklar pullukla derine gömülmeli veya yakılmalıdır. Temiz tohumluk kullanılmalıdır.
Tarladaki gerekli önlemleri alınmış ürün çuvallar içinde, temizliği yapılmış, ilaçlanmış, pencerelerine kafes telleri takılmış ambara yerleştirilir. Ayrıca ambara bulaşık ürün, çuval veya malzeme konulmamalıdır.

Böceklerle İlaçlı Mücadele Hangi Aşamada Yapılmalı ?

Yılda tek döl veren türlere karşı çiçeklenme başlangıcında ilk mücadele yapılmalı ve 10-12 gün sonra tekrarlanmalıdır.

Yılda çok döl veren türlere karşı alt kapsüller kuru olum dönemine ulaşınca ilk mücadele yapılmalı ve 10-12 gün ara ile 2 ilaçlama daha yapılmalıdır.

Baklagil tohum böceklerine karşı yapılan tarla ilaçlamalarının geniş çapta da uygulanmaması genellikle ürünün tarladan bulaşık gelmesine yol açmaktadır.  Bu gibi hallerde ambarda uygulanan koruyucu ilaçlar tam bir başarı sağlamakta ve durum fümigasyon metodlarının uygulanmasına kesinlikle gerektirmektedir. En zararlı olanları fasülye tohum böcekleridir.

Kaynakça

station.com
entofito.com
tarımorman.gov.tr
ubk.org.tr
Prof.Dr.İ.Akif KANSU