Böcekleri Hayvan Yemi Olarak Değerlendirebilir Miyiz?

Şimdiye kadar tanımlanmış yaklaşık 1 milyon böcek türü bulunmaktadır. Yaklaşık 2000 böcek türünün insan ve hayvan besini olarak kullanılabileceği bilinmektedir. Son yıllarda  böceklerin hem insan hem de hayvan besini olarak kullanımı gündeme sık sık gelmekte ve bu bağlamda dünyanın farklı bölgelerinde çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Ayrıca birçok alanlara erişimi olan tavuklar, tüm yaşam evrelerinde böcekleri toplamakta ve gönüllü olarak yemektedirler. Bu durum, böceklerin kanatlı yemlerinin doğal bir parçası olduğunu gösteriyor.

Yem bitkilerinin yetiştiriciliği için ayrılan alanlar ve sulama istekleri düşünüldüğünde böcek yetiştiriciliğinin çok daha ekonomik olduğu görülmektedir. Böceklerin tükettikleri besinlerden yararlanma  oranları da oldukça  yüksek. Böcek türüne ve biyolojik dönemine göre değişmekle birlikte birçok böcek % 40-80 arasında değişen protein oranına ve önemli esansiyel amino asitlere sahiptir. Ayrıca böcekler potasyum, kalsiyum, demir, magnezyum ve selenyum gibi mineral maddeler bakımından da oldukça zengindir. 

Hangi Böceklerden Ne Şekilde Faydalanabiliriz?

İpek böceği, un kurdu, ev cırcırı gibi bazı türler hem insan hem de evcil hayvanların beslenmesi amacıyla  Tayland ve Hollanda gibi Uzak Doğu ve Avrupa ülkelerinde üretilmektedir. Böcekler doğada birçok kanatlı hayvan, balıklar ve domuzlar tarafından doğal olarak tüketilmektedir. Gelişmiş ülkelerde böcekler ve işlenmiş böcek ürünleri, kanatlı hayvanların beslenmesinde tamamlayıcı besin olarak kullanılmaktadır.

Buffalo kurdu, doğu hamam böceği ve sarı yakalı kuru odun termiti gibi yüksek protein değerine sahip böceklerin; etlik piliç, hindi ve tavşan yetiştiriciliğinde kullanılabileceği ispatlanmıştır. 

Ev sineği larvası, kuru maddede %54 oranında ham protein içermektedir. Etlik piliç rasyonlarında hayvansal kaynaklı protein kaynağı olarak kullanıldığında vücut ağırlığı ve et kalitesi gibi birçok parametrede herhangi bir düşüşe neden olmadan kullanılabilirliği raporlanmıştır. 

Somon, yayın balığı ve alabalık yemlerine; kurutulmuş kara asker sineği, ev sineği larvası, un kurdu, çekirge ve ipek böceği pupalarının %50 oranında ilave edilebileceği ve bu uygulamanın hayvanların verim değerlerinde herhangi bir düşüşe neden olmadığı raporlanmıştır.

Böceklerin Besin Değeri Nasıldır?

Kara asker böceği larvasının domuzlar tarafından sindirilebilirliği %76 ev sineği larvasının etlik piliçler tarafından sindirilebilirliğinin %98 oranında olduğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Böceklerdeki karbonhidratların büyük bir bölümü kitinden oluşmaktadır ve hayvanlar tarafından sindirilebilirliği düşüktür. Ayrıca kitinin alerjik reaksiyonlara sebep olduğu da bilinmektedir. 

Böcekler; demir, çinko, bakır, manganez ve selenium gibi mineral maddelerce oldukça zengin olmakla beraber özellikle fosfor içerikleri ve kullanabilirliği oldukça yüksektir. Birçok böcek en az kırmızı et kadar demir içeriğine sahiptir.

Böceklerle Hayvanlarımı Beslersem, Hayvanım Zehirlenir Mi?

Kullanacağımız böceği tanımalıyız ve hangi hayvanda hangi oranda kullanabileceğimiz miktarı iyi öğrenmeliyiz. Böceklerin bağırsaklarında ve vücut yüzeylerin taşıdıkları bakteri, virüs vb. mikro organizmalar işlenme sürecine de dahil olarak yemlerde de bulunabilirler. Bu mikro organizmalar diğer böcekler ve bunları tüketen çiftlik hayvanları için patojenik bir etkiye sahip olabilirler. Daha da önemlisi besin zincirinde insanlara kadar ulaşabilen patojenik etkinin ortaya çıkması ihtimalide vardır. 

Sonuç Olarak Değerlendirirsek;

Avrupa Birliği yasaları işlenmiş böcek proteinlerinin çiftlik hayvanları yemlerinde kullanılmasını biyogüvenlik nedenleriyle yasaklanmıştır ve günümüzde böcekler sadece evcil hayvan yemi ve balık yemi olarak kullanılabilmektedir. Avrupa Birliği'nde yetiştirilen çiftlik hayvanların sadece güvenli olarak gösterilen  yemlerle beslenmesi zorunluluğu bulunmaktadır.