Pamuk Alanlarında Görülen Yabancı otlar ve Mücadele Yöntemleri


Pamuk Tarlalarında Yabancıotlar Ne Yapar?

Pamuk yetiştiriciliğinde verimi doğrudan etkileyen kültürel işlemlerden birisi de yabancı ot mücadelesidir. Yabancıot mücadelesi yapılmadığı durumlarda, yabancıotların zararı nedeniyle verim kayıpları %25-60 oranında azalabilmektedir.  Yabancıotlar pamuk bitkilerine; su, ışık, topraktaki besin maddeleri ve kapladıkları alan bakımından ortak olur. Bazı türleri hastalık ve zararlılara taşıyıcılık yapıp barındırırlar, bazı türleri ise pamuk hasadını güçleştirir.

Pamukta yabancıotların rekabeti pamuğun çıkışından itibaren başlar ve ilk 4-8 haftalık dönemde önemlidir. Toprağı ilk kaplayan bitki diğerinin gelişmesini engelleyeceğinden ilk 1-2 aylık dönem içerisinde başarılı bir yabancıot mücadelesi verimi arttırır.     

Pamuk alanlarında görülen önemli yabancıotları tanıyalım;

Domuz Pıtrağı Yabancıotumuzu Tanıyalım

Araştırma sonuçlarına bakıldığında,  pamuk üreticileri açısından problemli yabancı otlar içerisinde, %51 oranında domuz pıtrağı yabancıotu bulunmaktadır.

Domuz pıtrağı;

  • Tek yıllık 15-80 cm'e kadar boylanabilen,
  • Ağır, nemli ve bitki besin maddesince zengin topraklara sıkca görülen,
  • Geniş yapraklı, yaprakları yuvarlak şeklinde,
  • Meyveleri küçük, dikenli ve yapışkan şekilde olduğu için hayvanlara yapışarak yaralanmalarına sebep olabilmekte,
  • Yaprağının iki tarafınında tüylü olduğu bir yabancıottur.

 Köpek Üzümü Yabancıotumuzu Tanıyalım

Araştırma sonuçlarına bakıldığında,  pamuk üreticileri açısından problemli yabancı otlar içerisinde, %22 oranında köpek üzümü yabancıotu  bulunmaktadır.

Köpek üzümü;

  • Azot yönünden zengin tınlı toprakları seven,
  • Tek yıllık bir bitki olup 50 cm boylanabilen,
  • Gövdesi üzerinde kısa tüylerin bulunduğu,
  • Geniş yaprakları olup,
  • Zehirli bir bitki olan,
  • Meyveleri; küremsi ve etli daneler şeklinde ve çok tohumlu yabancıottur. 

Horoz İbiği Yabancıotunu Tanıyalım

Geniş yapraklı bir yabancı ottur. Kumlu, azotça zengin humuslu toprakları, ışıklı ve aşırı ıslak olmayan ortamları sever. 100 cm’ye kadar boylanabilen bu bitkinin gövdesi açık yeşil veya hafif kırmızımsı renkte olup dik, dallanmış veya dallanmamış olabilir. 

Kökü kırmızı renktedir, sap ve dallar az veya çok tüylüdür. Çiçekleri kümeler halinde sık bir salkım oluştururlar. Tohumlar, siyah, düz ve parlak olup bir bitki 1000–5000 tohum oluşturabilir ve bu tohumlar 10–40 yıl toprakta çimlenmeden kalabilir. Üremesi tohumladır. Tohumlar pamukla birlikte ilkbahar ve yaz başında çimlenir ve sezon sonuna kadar varlığını devam ettirebilmektedir.Pamuk tarlalarında yabancıotlar içerisinde %10 yoğunlukta görebiliriz.

Yapışkanot Yabancıotunu Tanıyalım
Tek yıllık dar yapraklı bir yabancı ottur. Boyu 70 cm’e kadar uzayabilmektedir. Yapraklarında az da olsa tüyler görebilirsiniz.

Genellikle pamuğun birinci sulamasından sonra görülür. Özellikle Ege Bölgesi pamuk ekim alanlarında çok yaygındır. Yapışkan ot, çok fazla tohum oluşturmamakla beraber, başakçıklarındaki dikensi çıkıntıya sahip kılçıklarının, pamuk liflerine geri çıkarılamayacak şekilde girmesi nedeniyle pamuğun kalitesini bozar. Bu arada pamuk toplayanların da giysi ve derilerine batarak hasadı güçleştirir.

Topalak Yabancıotumuzu Tanıyalım

Çok yıllık bir bitki olup toprak altında sıkıştırılmış tip (yumru ve tüber) rizomlar ile çoğalır.  En çok 30-40 cm boylu olmasına karşılık, genelde birim alandaki yoğunluğu çok fazla olduğundan rekabet gücü yüksektir. Mart sonu veya Nisan başında toprak yüzüne çıkar, bu arada toprak altı organlarını çoğaltarak buralardan da çıkışlar yapar.

Kanyaş Yabancıotumuzu Tanıyalım

    Hem tohumla hem de rizom ile çoğalan çok yıllık bir yabancı ottur. Güçlü bir yapıya sahiptir ve boyu 1-2 m arasında değişmektedir. Rekabet gücü çok yüksektir. Havaların ısınmasına bağlı olarak Nisan ayından itibaren tarlalarda görülmeye başlar ve sonbahar sonlarına kadar hayatını devam ettiren yabancıottur.

    Pamuk tarlarında görülen en önemli yabancı otlardan bahsettik. Peki nasıl mücadele edebiliriz diye düşürsek;

    Yabancıotlarla Nasıl Mücadele Edebiliriz?

    • Temiz yerlere yabancıotun bulaşmasını önleyerek,
    • Ekim nöbeti yaparak,
    • Temiz tohum kullanarak,
    • Çiftlik gübresi kullanılacaksa iyice yanmış olmasına dikkat ederek,
    • Çapalama yaparak hem otları kurutuyoruz hemde toprağı havalandırıp pamukta oluşabilecek kök çürümelerinin de önüne geçeriz, 
    • Tarla kenarındaki otları yok etmek veya tohum bağlamadan biçerek,
    • Rizom ve stolon gibi toprak altı aksamını imha etmek için  bu sıraladığımız çözümler dışında zirai ilaçlamaya da ihtiyaç vardır.
    • Zirai ilaçlama da mücadelemizi 3 dönemde yapabiliriz. Ekim öncesi, çıkış öncesi ve çıkış sonrası şeklinde yapılır.


    Ekim öncesi döneminde; ilaçlar ekim için hazırlanmış toprağa ekimden 1-10 gün önce uygulanır ve 5-7 cm toprak derinliğine diskaro veya tırmıkla karıştırılır. Ekim öncesi ilaçlı mücadele ile tek yıllık dar ve geniş yapraklı yabancı otların önemli bir bölümünün( Horoz ibiği ve yapışkanot ) çıkışını önler.

    Çıkış öncesi döneminde; yabancıot mücadelesinde kullanılacak ilaçlar pamuk ekiminden sonra 24 saat içinde (pamuk tohumları çimlenmeden önce) toprak yüzeyine uygulanır ve toprağı karıştırılmaz. Yüksek etki için toprağın nemli olması istenir. Domuz pıtrağı, köpek üzümü, horoz ibiği, yapışkanot gibi tek yıllık dar ve geniş yapraklı otları kontrol edebiliriz.

    Çıkış sonrası dönemde; yabancıot mücadelesinde ilaçlar kanyaş, darıcan gibi dar yapraklı yabancıotlar 15-20 cm boyda iken bir veya iki kez uygulanır. 

    Zirai ilaçlamalarda; ilaç seçiminde, ilaçlamaların nasıl yapılacağı ve ilaçlamaların tekrarlanması konusunda bölgenizde bulunun İl veya İlçe Tarım Müdürlüklerinden destek alabilirsiniz. 


    Use of the information/advice in this guide is at your own risk. The Farmow and its employees do not warrant or make any representation regarding the use, or results of the use, of the information contained herein as regards to its correctness, accuracy, reliability, currency or otherwise. The entire risk of the implementation of the information/ advice which has been provided to you is assumed by you. All liability or responsibility to any person using the information/advice is expressly disclaimed by the Farmow and its employees.