Biyogaz, organik maddenin ayrışmasıyla doğal olarak üretilen bir tür biyoyakıttır. Bu organik madde oksijensiz bir ortama maruz kaldığında bir gaz karışımını serbest bırakır. Çoğunlukla salınan metan ve karbondioksit olmasına rağmen, diğer gazlar da daha küçük miktarlarda salınır. 

İnsan Neslinin Biyogazı Ne Zamandan Beri Kullandığını Tahmin Edebilir Misiniz?

Araştırmalara göre, biyogaz ilk defa Asurlular tarafından 10.yüzyılda kullanılmıştır.  Organik atıkların parçalanması sırasında açığa çıkan yanıcı gazın metan gazı olduğunun anlaşılması ise 18.yüzyılda tespit edilmiştir. 

Oksijensiz ortamda organik atıkları parçalayarak biyogaz üreten ilk büyük ölçekli tesis 1859'da Bombay'da kurulmuş.

1890'ların sonunda İngiltere ilk defa kanalizasyon atıklarını biyogaza dönüştürmeyi başarmış ve elde edilen enerjiyi sokak lambalarını aydınlatmak için kullanmıştır.

Biyogaz Üretiminde Ne Tür Organik Maddeler Kullanılır?

• Gıda atıkları,
• Yağlı tohumlar,
• Elyaf bitkileri (keten, kenevir, sorgun vb),
• Bitkisel atıklar (dal, sap, saman, kök, kabuk vb.),
• Hayvansal atıklar,
• Atık su arıtma tesislerinden çıkan çamurlar,

Biyogaz Üretimi Doğal Mı Olur? İnekler Gibi Hayvanlar Biyogaz Üretir Mi?

Evet, biyogaz üretimi doğal olarak ortaya çıkabilir. Mesela; pirinç tarlalarında, anaerobik koşullara (oksijensiz ortamlarda) maruz kaldığı okyanusların, nehirlerin veya göllerin dibinde oluşmaktadır.

Biyogaz Üretiminde Hangi Aşamalar Mevcut?

• Hayvansal ve bitkisel atıkları, daha sonra küçük parçalara bölünür ve oksijensiz alanda çürütme sürecine hazırlamak için bulamaç haline getirilir. Bulamaç haline getirme, işlenmesini kolaylaştırmak için bu atıklara sıvı eklemek anlamına gelir.
• Mikropların sıcak koşullara ihtiyacı vardır, bu nedenle biyolojik atık yaklaşık 37 santigrad dereceye kadar ısıtılır.
• Gerçek biyogaz üretimi, yaklaşık üç hafta boyunca büyük tanklarda anaerobik çürütme yoluyla gerçekleşir.
• Son aşamada, safsızlıklar ve karbondioksit giderilerek gaz saflaştırılır (yükseltilir).

Mardin bölgesinde faaliyet gösteren biyosantrallerde, mısır ve pamuk saplarından faydalanarak  bölgedeki 30 bin konutun  elektrik ihtiyacı  sağlanmaktadır. Tarlalarda kalan tarımsal atıkların hammadde olarak kullanılması sayesinde hasat sonrası anız yakmalarının önüne geçiliyor ve tarımsal verimlilik artışı sağlanmış oluyor.

1 m3 biyogazın oluşturduğu etkin ısının; 4,70 kWh elektriğe, 0,62 litre gaz yağına, 3,47 kilogram odun ile 1,46 kilogram odun kömürüne, 12,30 kilogram tezeğe, 0,43 kilogram bütan gazı ve 1,18 m3 havagazının sağladığı ısıya eşittir.

Türkiye’de; fındık ve ceviz kabuğu, ayçiçeği kabuğu, mısır, buğday, arpa, çiğit (pamuk tohumu) gibi atıklar enerji amaçlı bitkisel kaynaklı atıklar kapsamında değerlendirilmektedir.

Biyogaz Nasıl Üretilir?

Biyogaz üretimi oksijen olmayan ortamlarda gerçekleştiğinden, bu işleme anaerobik sindirim de denir. Basitçe söylemek gerekirse, organik maddeyi parçalayan, bir zamanlar atık olanı ısıtmak, soğutmak, pişirmek veya yakıldıktan sonra normal elektrik üretimi için kullanılabilecek bir enerji kaynağına dönüştüren bir değişim süreci vardır.