Yeşil Gübre Bitkisi Nasıl Olmalıdır? 

• Hızlı gelişebilmeli,
• Bol yeşilliği olmalı,
• Gelişim sürecinde çok uzun olmaması ve bütün mevsim toprağı işgal etmemeli,
• Verimliliği düşük, fakir topraklarda bile iyi gelişebilmelidir.

Yeşil gübre bitkilerinin çoğu birlikte yetiştirilmelidir. Örnek verecek olursak, Yulaf- Bezelye, Çavdar-Fiğ

Yeşil gübre bitkileri en uygun zamanda toprakla karıştırılmalıdır ve bu aşamada C/N oranı dikkate alınmalıdır Yağışı az olan yerlerde yeşil gübreleme dikkatli yapılmalıdır. Gerek asıl bitkinin susuzluk çekmemesi gerekse toprağa karıştıran yeşil gübre bitkilerinin parçalanması için toprakta yeteri kadar nem olması önemlidir.

Yeşil gübre bitkisi olarak çok çeşitli bitkiler yetiştirilse de baklagil bitkileri daima baklagil olmayan bitkilere göre tercih edilmekte ve bunlar en iyi yeşil gübre bitkileri olarak kabul edilmektedirler.

Yeşil gübreler esas olarak toprağa organik madde sağlamak amacıyla yetiştirilen bitkilerin gelişmelerinin belirli bir devresinde ve henüz yeşil halde iken sürülerek-biçilerek toprak altına getirilen bitkilerdir. 

Baklagil bitkilerinin yeşil gübre bitkisi olarak diğer bitkilere tercih edilmelerinin başlıca nedeni pratikte bu bitkilerle sağlanan faydaların çok daha çeşitli olmasıdır. Bunun yanı sıra baklagiller ve baklagil olmayan bitkiler yeşil gübreleme amacıyla birlikte de yetiştirilebilirler. Bu şekildeki yetiştirme sistemiyle; daha az tohumluk kullanılmakta,yüzlek ve derin köklü bitki karışımının toprağın bütün tabakalarıyla daha iyi değinimi ve yararlanması sağlanmakta ve daha fazla azot bağlanabilmektedir.

Yeşil Gübre Bitkilerinden Bazıları

Yetiştirilecek Yeşil Gübre Bitkisi Seçiminden Neler Aranmalı ?

• Yem bitkisi olarak değeri,
• Toprağa kazandıracağı organik madde miktarı,
• Toprağa kazandıracağı azot miktarı,
• Köklenme durumu,
• Tohumluk fiyatı,
• Toprak istekleri gibi konular değerlendirilmelidir.

Örneklerle Yeşil Gübre Uygulamaları

• Sonbaharda silajlık mısır hasadından sonra çavdar yeşil gübre bitkisi olarak yetiştirilebilir ilkbaharda yetiştirilen mısırdan önce toprak altına karıştırılır,
• Buğday veya yulaf hasadından sonra soya yetiştirilebilir ve sonbaharda toprak altına karıştırılır.

İyi havalanan tınlı (orta bünyeli) bir toprakta yeşil gübre ile sağlanacak azot miktarı 4.0-11.5 kg/da olup, ortalama olarak 9.5 kg/da’dır. Bazı araştırıcıların bildirdiğine göre normal bir yeşil gübreleme ile ortalama olarak dekara 10 kg düzeyinde azot kazandırılmaktadır.

Yeşil gübre bitkilerinin genelde pulluk derinliğine (20-25 cm) gömülmesi yeterli olabilmektedir. Bu derinlik ağır killi topraklarda 5-15 cm, hafif kumlu topraklarda 10-20 cm arasında olmalıdır. 

Yeşil gübreleme kesinlikle yağışı fazla olan (>600 mm) ve sulamanın yapıldığı bölgeler için düşünülmeli, kuru tarımın yapıldığı bölgelerde asla düşünülmemelidir.

Yeşil Gübrenin Topraklarımıza Nasıl Etkisi Var ?

Özellikle derin köklü yeşil gübre bitkileri toprağın fiziksel özelliklerini iyileştirerek granüler yapı (strüktür) kazanmasını, çabuk tava gelmesini-tavda uzun süre kalmasını sağlar. Yeşil gübre bitkileri, derin ve güçlü kök sistemlerine bağlı olarak toprakta açtığı kanallar hava ve su dolaşımını artırır.

Yeşil gübre bitkileri örtü bitkisi olarak da iş görürler ve rüzgar, su, yağış, eğim nedeniyle oluşabilecek erozyon etkisini önledikleri gibi kışın soğuk-don zararından bitkileri korurlar ve yüzey toprağın sıcak kalmasını sağlarlar. Bu durum don zararının her yıl görüldüğü bazı meyve yetiştirme bölgeleri için oldukça önemlidir.

Yapılan bir araştırmada 27 yıl süreyle yeşil gübreleme yapılan hafif bünyeli bir toprakta kireçleme yapılmayan koşullarda pH’nın 6’dan 3.8’e düştüğü belirlenmiştir.

Yonca gibi derin köklü yeşil gübre bitkileri derinlerdeki besin maddelerini bünyelerine alarak kullanırlar. Yonca toprak altına getirildiğinde bünyesindeki bu besin maddeleri ayrışma sırasında çözünür formlara dönüşerek yüzeysel köklü bitkiler tarafından alınabilir ve kullanılır. Ayrıca yeşil gübre bitkileri (taş yoncası) bazı bitkilerin yararlanamayacağı formdaki besin maddesini (fosfor) bünyesine alarak yararlanmakta ve kendinden sonra gelen bitkiye bu fosforu kullandırtabilmektedir.